با گذار جوامع از اشکال ساده و سنتی آن به اشکال پیچیده و جدید، نیازهای متنوعی به وجود آمده است. جوامع پیچیده با مسایل، دشواریها و نیازهای گسترده ای مواجه می باشند که مطالعه و تحقیق درباره آنها یک ضرورت اجتناب ناپذیر به حساب می آید. مطالعه درباره نهادهای عمده و اساسی جامعه مانند دین، سیاست، اقتصاد، خانواده و تعلیم و تربیه و موضوعات گسترده مرتبط با آنها مانند حکومت، صلح و امنیت، مشارکت سیاسی، هویت اجتماعی، انسجام و وحدت اجتماعی، گروههای اجتماعی، انحرافات و جرایم اجتماعی، نابرابریها، قوم مداری، تعلیم و تحصیل، بیکاری، سازماندهی، نقش و پایگاه، کارکردها و تضادها، مسایل دموگرافیک، جامعه مدنی، دین و اعتقادات مذهبی، آداب و رسوم، فرهنگها و دهها موضوع دیگر از جمله مفاهیمی می باشند که به منظور قرار گرفتن در مسیر انکشاف پایدار و همه جانبه جامعه یک ضرورت بنیادین قلمداد می گردد. بررسی و شناخت این پدیده ها از جمله کارکردهای مهم رشته های جامعه شناسی و بشر شناسی می باشد.
آگاهی روشن از سرگذشت فرهنگها و تمدنها، حکومتها و جوامع، شناخت دقیقتر هویت تاریخی و وضعیت کنونی ما را امکانپذیر می سازد. تاریخ سرگذشت «شدن» انسانها و جوامع می باشد و پرداختن به تاریخ به معنای جستجوی راه و مسیری می باشد که دستیابی به آینده درخشانتر و متمدنتر را میسر می سازد. توجه به رشته علمی تاریخ در هر دو بعد توصیف و تحلیلی آن از مهمترین اولویتهای انکشاف جامعه به حساب می آید.
تفکر در مورد ماهیت پدیده ها یا هستی در کلیت آن و اجزای آن مانند طبیعت، انسان، جامعه، تاریخ و سیاست مبنای اولیه تمامی علوم می باشد. فلسفه، خالق حکمتهای بنیادین و کلی در مورد پدیده ها می باشد. به عبارت دیگر تمامی علوم بنیادهای هستی شناسانه، معرفت شناسانه و روش شناسانه خویش را با تکیه بر فلسفه تعریف می کنند.
باور بر این است که علوم اجتماعی پایه گذار منطق و روش انکشاف جامعه به حساب می آید. تعریف استراتیژیهای موفق انکشافی، برنامه ریزیها و سیاست گذاریهای موفق در حوزه های مختلف زندگی اجتماعی مانند فرهنگ و آموزش، سیاست، حکومت، اقتصاد و اجتماع، نیازمند بهره مندی از علوم اجتماعی می باشد. توجه به نقاط عطف تاریخی مانند رنسانس، عصر خرد، عصر روشنگری و مدرنیته و پست مدرنیته در تجربه غرب به وضوح نشان می دهد که رشته های فلسفه، تاریخ، جامعه شناسی و بشر شناسی از نقش بنیادین در انکشاف این جوامع برخوردار بوده اند.
پوهنځی علوم اجتماعی پوهنتون کابل تلاش می نماید تا با تربیت کدر علمی و متخصص نقش مناسب خویش را در مسیر انکشاف همه جانبه جامعه ایفا نماید. ما بر این اعتقادیم که استقلال و انکشاف جامعه افغانی بدون توجه جدی به تقویت و گسترش علوم اجتماعی نا ممکن است .
پوهنځی علوم اجتماعی با تربیت نیروهای انسانی شایسته می تواند نیاز وزارتخانه های مختلف و سازمانهای دولتی و غیر دولتی را در قسمت تأمین کدر علمی و با کیفیت برآورده سازد.